Τι είναι το HeartMath και η Ακαδημία της Καρδιάς (HeartWorks)

2023-05-24

To Ινστιτούτο HeartMath  

To Ινστιτούτο HeartMath έχει έδρα στην Καλιφόρνια και από το 1992 δραστηριοποιείται στο χώρο της εκπαίδευσης συναισθηματικής αυτορρύθμισης. Έχει αναπτύξει ένα σύστημα τεχνικών και ασκήσεων που μας βοηθούν να έρθουμε σε επαφή με την καρδιά και να ανταποκρινόμαστε στις απαιτήσεις των στρεσογόνων γεγονότων της καθημερινότητας. 

Η καινοτομία του Ινστιτούτου HeartMath είναι η ανακάλυψη του ρόλου που παίζουν τα συναισθήματα στη διαμόρφωση της ικανότητάς μας να ανταποκριθούμε στο στρες και της επίδραση της λειτουργίας της καρδιάς στον εγκέφαλο. 

Με επιστημονικές έρευνες και μελέτες 30 περίπου ετών, το HeartMath απέδειξε ότι με ένα σύστημα απλών, φιλικών στο χρήστη και αποτελεσματικών ασκήσεων μπορούμε να ρυθμίσουμε την εσωτερική μας φυσιολογία ώστε να βρισκόμαστε στη βέλτιστη δυνατή κατάσταση, να ανακόπτουμε τη διαρροή ενέργειας λόγω των στρεσογόνων γεγονότων και να επαναφορτίζουμε, αποκτώντας τη νοητική διαύγεια και την εσωτερική ηρεμία που χρειάζεται για να ανταποκριθούμε με τον καλύτερο τρόπο σε κάθε απαίτηση της ζωής. 

Το σύστημα HeartMath χρησιμοποιείται με επιτυχία σε πολλές χώρες του κόσμου και έχει εφαρμογή σε μια μεγάλη γκάμα πεδίων, που εκτείνεται από τη διαχείριση στρες, τη συμβουλευτική, τον εκπαιδευτικό χώρο (σχολεία πανεπιστήμια), το εταιρικό περιβάλλον (βελτίωση απόδοσης και σχέσεων σε ομάδες εργασίας), το αθλητικό περιβάλλον και το χώρο της υγείας.

Εικόνα 1: επικοινωνία καρδιάς εγκεφάλου αποτελεί μέρος της έρευνας του Ινστιτούτου HeartMath (πηγή: the Shift Network / Greg Braden) 

Η Ακαδημία της Καρδιάς (HeartWorks) 

Η Ακαδημία της Καρδιάς (HeartWorks) είναι μη κερδοσκοπική εταιρία με σκοπό τη συνεισφορά την ενδυνάμωση της ατομικής και κοινωνικής συνοχής της χώρας μας. 

Προσφέρει ατομική, ομαδική εκπαίδευση και εργαστήρια τεχνικών και μεθόδων συναισθηματικής αυτορρύθμισης, ατομική και ομαδική συμβουλευτική, συντονίζει ομάδες και στηρίζει επαγγελματίες στο χώρο της ψυχικής υγείας με στόχο τη διάδοση και διάχυση των καλύτερων πρακτικών (best practice) και στο χώρο των επιχειρήσεων με στόχο τη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας, της συνοχής και της ανθεκτικότητας των ομάδων εργασίας. 

Επικοινωνία καρδιάς-εγκεφάλου και η επίδραση στο σώμα μας 

Η βάση της εργασίας του HeartMath βασίζεται στην ανακάλυψη ότι η καρδιά μας στέλνει πολύ περισσότερα μηνύματα στον εγκέφαλο από ότι ο εγκέφαλος στην καρδιά. 

Ανακαλύψαμε ότι με τη διαχείριση της αναπνοής και των συναισθημάτων μπορούμε να επηρεάζουμε ποιοτικά τα μηνύματα που η καρδιά στέλνει στον εγκέφαλο και έτσι να δημιουργήσουμε συνθήκες που βελτιώνουν τόσο τη λειτουργία του εγκεφάλου, όσο και τη λειτουργία του Αυτόνομου Νευρικού μας Συστήματος και του ορμονικού συστήματος. 

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ισορροπίας μεταξύ συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού κλάδου του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος, τη διατήρηση και αύξηση της νοητικής λειτουργίας και πνευματικής διαύγειας, την άμεση διακοπή της παραγωγής της ορμόνης του στρες κορτιζόλης που δηλητηριάζει τον οργανισμό μας και την παραγωγή δεϋδροεπιανδροστερόνης (DHEA) που πλέον αποκαλείται παγκοσμίως ως 'ελιξίριο νεότητας' ή 'ορμόνη της αντιγήρανσης'. 

Αυτός ο χαρακτηρισμός της DHEA ανταποκρίνεται πράγματι στη λειτουργία της καθώς η δεϋδροεπιανδροστερόνη προστατεύει τα τελομερή των χρωμοσωμάτων μας από τη φθορά και τη γήρανση των κυττάρων μας. Μεταβλητότητα Καρδιακού Ρυθμού.

Δείκτης Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού (Heart Rate Variability 

Ο τρόπος που πιστοποιείται η αποτελεσματικότητα του συστήματος HeartMath είναι μέσω του δείκτη Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού (Heart Rate Variability ή HRV). 

Ο δείκτης Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού (ΜΚΡ) αποτυπώνει τον τρόπο που μεταβάλλεται ο χρόνος μεταξύ κάθε καρδιακού μας παλμού. 

Είναι ένδειξη ανθεκτικότητας της φυσιολογίας μας και της ικανότητας αντιμετώπισης στρεσογόνων καταστάσεων και σημαντικών αλλαγών χωρίς να κινδυνεύει η υγεία μας. 

Ένας χαμηλός δείκτης ΜΚΡ σε νεαρή ηλικία υποδεικνύει μεγάλη πιθανότητα μελλοντικών προβλημάτων υγείας ενώ ένας υψηλός δείκτης ΜΚΡ υποδεικνύει ανθεκτικότητα και λιγότερα μελλοντικά προβλήματα. 

Ο δείκτης ΜΚΡ μειώνεται σταδιακά από την ηλικία των 35 ετών.

Εικόνα 2: Ο χρόνος μεταξύ κάθε κτύπου της καρδιάς μας δεν είναι ποτέ ο ίδιος. Ο δείκτης Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού (ΜΚΡ) αποτυπώνει τον τρόπο που μεταβάλλεται ο χρόνος μεταξύ κάθε καρδιακού μας παλμού

Εικόνα 3: η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού σε περίοδο 23 δευτερολέπτων

Τα συναισθήματα, η Μεταβλητότητα Καρδιακού Ρυθμού και η απόδοσή μας  

Όταν βρισκόμαστε υπό συναισθηματική πίεση και ανησυχία ο δείκτης ΜΚΡ μειώνεται και διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού συστήματος. 

Η εναλλαγή του χρόνου μεταξύ των καρδιακών παλμών γίνεται δυσαρμονική, ακανόνιστη και χαώδης. 

Στην κατάσταση αυτή τα συστήματα του σώματός μας δεν λειτουργούν αρμονικά και συντονισμένα μεταξύ τους και η απόδοση μας σε ότι κάνουμε επηρεάζεται αρνητικά. 

Αντίθετα, όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση συναισθηματικής ισορροπίας δημιουργείται μια ανάλογη σχέση ισορροπίας μεταξύ συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού συστήματος που αυξάνει το δείκτη ΜΚΡ, προστατεύοντας μας έτσι από τη συναισθηματική επιρροή των στρεσογόνων γεγονότων της καθημερινότητας. 

Ο δείκτης Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού γίνεται αρμονικός και χαρακτηρίζεται από κανονικότητα.
Η κατάσταση αυτή συντονίζει όλα τα συστήματα του σώματός μας. 

Σε κατάσταση συνοχής η αντίληψη και απόδοσή μας αυξάνεται εντυπωσιακά. 

Οι έρευνες έδειξαν ότι τα συναισθήματα που καλλιεργούμε καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο μεταβολής του καρδιακού ρυθμού. 

Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε πως τα συναισθήματα επηρεάζουν την δείκτη Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού, ο οποίος με τη σειρά του επηρεάζει την απόδοση, την υγεία και την ανθεκτικότητα του ανοσοποιητικού μας συστήματος. 

Στην Ακαδημία της Καρδιάς όταν τα συστήματά μας λειτουργούν αρμονικά και σε ισορροπία λέμε ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση 'συνοχής'. Το σύστημα της Ακαδημίας της Καρδιάς μας εκπαιδεύει να βρισκόμαστε σε κατάσταση συνοχής το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας μας και από εκεί να αντιμετωπίζουμε με επιτυχία τις καθημερινές μας προκλήσεις.

Εικόνα 4: ο διαφορετικός τρόπος ανάπτυξης του μοτίβου μεταβολής καρδιακού ρυθμού σε κατάσταση μη συνοχής (πάνω) και σε κατάσταση συνοχής (κάτω) όπως αποτυπώνεται από τη συσκευή βιοανάδρασης του HeartMath και η σχέση με τα συναισθήματα.

Πώς χρησιμοποιούμε το δείκτη Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού (ΜΚΡ);  

Ο δείκτης ΜΚΡ μας προσφέρει ένα παράθυρο θέασης της εσωτερικής μας κατάστασης και φυσιολογίας, μας δείχνει δηλαδή σε τι κατάσταση βρίσκεται το Αυτόνομο Συμπαθητικό μας Σύστημα, το οποίο επηρεάζει τόσο τη λειτουργία του εγκεφάλου μας όσο και τις ορμονικές μας αντιδράσεις. 

Επηρεάζει δηλαδή τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, αντιδράμε σε αυτόν τόσο εξωτερικά με τη συμπεριφορά μας όσο και εσωτερικά με τις ορμονικές εκκρίσεις του ορμονικού συστήματος. 

Ο δείκτης ΜΚΡ ουσιαστικά σχετίζεται με την ικανότητα συναισθηματικής αυτορρύθμισης και μέσω του δείκτη αυτού μπορούμε να δούμε την πραγματική μας εσωτερική κατάσταση σε πραγματικό χρόνο.

Μπορούμε δηλαδή να δούμε πως τα συναισθήματά μας επηρεάζουν την εσωτερική μας φυσιολογία κάθε στιγμή και πως ο ασκήσεις που κάνουμε μπορούν να ρυθμίσουν τον οργανισμό μας ώστε να διατηρούμε την εσωτερική μας κατάσταση σε βέλτιστες συνθήκες. 

Έτσι βελτιώνουμε το δείκτη ΜΚΡ μας, ενδυναμώνουμε την ανθεκτικότητα μας, ενισχύουμε σε μέγιστο βαθμό το ανοσοποιητικό μας σύστημα και δημιουργούμε τη διαύγεια του εγκεφάλου που χρειάζεται για να ανταποκρινόμαστε με βέλτιστο τρόπο στις απαιτήσεις της καθημερινότητας και να επικοινωνούμε ουσιαστικά τόσο με τον εαυτό μας όσο και με του άλλους, είτε αυτοί είτε η οικογένειά μας, οι συνεργάτες μας. 

Βέλτιστος δείκτης ΜΚΡ σημαίνει βέλτιστη απόδοση, διαύγεια, επικοινωνία και υγεία και μπορούμε να τον αυξήσουμε και να τον διατηρήσουμε με τις ασκήσεις συναισθηματικής αυτορρύθμισης της Ακαδημίας της Καρδιάς. 

Τα 3 τμήματα του εγκεφάλου 

Ο εγκέφαλος μας είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο στο οποίο χρωστάμε την επιβίωση και την ανάπτυξή μας. Είναι αποτέλεσμα μιας εξελικτικής διαδικασίας η οποία στη διάρκεια των αιώνων πέρασε από διαφορετικά στάδια. 

Σε κάθε στάδιο οι ανάγκες επιβίωσης μας ήταν διαφορετικές και ο εγκέφαλος υιοθετούσε τις λειτουργίες εκείνες που εξυπηρετούσαν το σκοπό της κάθε χρονικής περιόδου. 

Την πρώτη περίοδο της ανάπτυξής του, η ανάγκη, ήταν αυτή της επιβίωσης σε ένα επικίνδυνο γι αυτόν περιβάλλον, όπου τα οι κίνδυνοι γύρω του ήταν πολλοί και αυξημένοι. 

Ο πρωτόγονος άνθρωπος δεν είχε την ευχέρεια να καθησυχάσει οραματιζόμενος μια ανέμελη και ασφαλή πραγματικότητα. 

Η αναζήτηση των πιθανών κινδύνων και η συνεχής εγρήγορση ήταν προς το συμφέρον του. 

1, Έτσι αναπτύχθηκε ο πρώτος μας εγκέφαλος ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την επιβίωσή μας εκείνη την περίοδο της φυσικής ευαλωτότητας μας. Ο πρώτος αυτός εγκέφαλος, ονομάζεται 'ερπετοειδής' και ήταν άκρως ευαίσθητος σε κάθε ερέθισμα που ίσως αποτελούσε κίνδυνο, ένα θρόισμα των φύλλων στο δέντρο, ένας ήχος στο σκοτάδι του δάσους… 

Η δουλειά του ήταν να μας προετοιμάσει να παλέψουμε ή να τρέξουμε με σκοπό να επιβιώσουμε. 

2. Το δεύτερο τμήμα του εγκεφάλου που αναπτύχθηκε αργότερα είναι ο 'μεταιχμιακός' εγκέφαλος αυτός που σχετίζεται με την επεξεργασία των συναισθημάτων. 

Ο άνθρωπος πλέον, έχοντας εξασφαλίσει μια σχετική ασφάλεια με την ανάπτυξη των εργαλείων και την χρήση της φωτιάς μπορεί τώρα να καθησυχάσει και να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματα του. Ανταποκρίνεται σε αυτά χωρίς πολλή σκέψη και εμπλουτίζει την κοινωνική του ταυτότητα και σχέσεις. 

3. Το τελευταίο κομμάτι, μέχρι σήμερα, είναι ο 'νεοφλοιός', το τμήμα αυτό που σχετίζεται με την ορθολογική ανάλυση των δεδομένων, την αξιολόγηση και τη λήψη αποφάσεων. Το τμήμα αυτό του εγκεφάλου μας, επιτρέπει να αξιολογούμε και να αναλύουμε το περιβάλλον και τη συμπεριφορά μας χωρίς να είμαστε εξαρτημένοι από το υπερβολικό αίσθημα κινδύνου του ερπετοειδούς εγκεφάλου ή τη συναισθηματική φόρτιση του μεταιχμιακού. 

Όχι όμως πάντα… 

Εικόνα 5: τα 3 τμήματα του εγκεφάλου μας, ο ερπετοειδής (Reptilian), ο μεταιχμιακός (Limbic) και ο νεοφλοιός (Neo-cortex), το καθένα με τη δική του λειτουργία

Η 'συναισθηματική πειρατεία'  

Ο ερπετοειδής εγκέφαλος βρίσκεται ακόμη στη θέση του, μαζί με το μεταιχμιακό και το νεοφλοιό (βλέπε εικόνα 5). 

Η δουλειά του είναι συγκεκριμένη και πηγάζει από τον αρχαίο ρόλο του που μας βοήθησε να φτάσουμε μέχρι το σήμερα. 

Ο ρόλος του είναι να μας κινητοποιεί άμεσα και αποτελεσματικά στο λιγότερο δυνατό χρόνο από τη στιγμή που αναληφθούμε ένα ερέθισμα πιθανού κινδύνου. 

 Ο ερπετοειδής εγκέφαλος δεν έχει την ευχέρεια του χρόνου να στείλει τα στοιχεία στο νεοφλοιό έτσι ώστε ο νεοφλοιός να τα αναλύσει, να αξιολογήσει την κατάσταση, να αποφανθεί για το βαθμό του κινδύνου, να εξετάσει εναλλακτικές δράσεις και να αποφασίσει την καλύτερη. Στα προϊστορικά χρόνια εάν περιμέναμε γι αυτό δε θα είχαμε επιβιώσει. 

Έτσι, όταν ο ερπετοειδής μας εγκέφαλος αντιληφθεί οποιοδήποτε ερέθισμα που θα μπορούσε να σημαίνει κίνδυνο, ακόμη και αν αυτό είναι μια εσωτερική δική μας σκέψη για το μέλλον, καλλιεργημένη ίσως με τέχνη από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κινητοποιείται αυτό που ο Daniel Goleman στο βιβλίο του 'συναισθηματική νοημοσύνη' ονομάζει 'συναισθηματική πειρατεία'. 

Ενεργοποιείται ο συναγερμός στον ερπετοειδή και στο μεταιχμιακό εγκέφαλο, ο οποίος ενεργοποιεί με τη σειρά του την αμυγδαλή και αποκόπτεται η σύνδεση με το νεοφλοιό. 

Η πληροφορία δεν φτάνει πλέον στον αναλυτικό μας εγκέφαλο για επεξεργασία. Το σώμα αντιδρά αντανακλαστικά, αυξάνεται η λειτουργία του συμπαθητικού συστήματος, μεταβάλλονται όλες οι λειτουργίες του σώματος έτσι ώστε να μπορούμε να τρέξουμε ή να παλέψουμε, ο νεοφλοιός πλέον δεν αξιολογεί τα δεδομένα, αντιδρούμε χωρίς ορθολογική σκέψη, το σώμα γεμίζει κορτιζόλη και αδρεναλίνη και… συνήθως μετανιώνουμε για τις πράξεις ή τα λόγια μας. 

Αν ζούσαμε μερικά εκατομμύρια χρόνια πριν αυτό θα μας έσωνε τη ζωή, σήμερα όμως; 

Όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση 'συναισθηματικής πειρατείας' στην ουσία είμαστε λιγότερο ευφυείς.

 Μπορούμε όμως να τρέξουμε ή να παλέψουμε με όλη μας τη δύναμη και σε κλάσματα δευτερολέπτου. 

Στο αριστερό τμήμα της παρακάτω εικόνας βλέπουμε πως η ενεργοποίηση της αμυγδαλής παρακάμπτει και απενεργοποιεί τη λειτουργία του νεοφλοιού καθιστώντας μας λιγότερο ευφυείς και ικανούς να αξιολογήσουμε τις καταστάσεις, να λάβουμε βέλτιστες αποφάσεις και να ανταποκριθούμε με διαύγεια στα γεγονότα. 

Στα δεξιά της εικόνας βλέπουμε τη λειτουργία του εγκεφάλου σε 'κανονικές συνθήκες' όπου η δραστηριότητα της αμυγδαλής είναι μειωμένη σε σχέση με τη δραστηριότητα του νεοφλοιού. 

Στην πρώτη κατάσταση βρισκόμαστε υπό την επήρεια του στρες και των βλαβερών επιδράσεων του ενώ στη δεύτερη το νευρικό και ορμονικό μας σύστημα βρίσκεται σε ισορροπία που ευνοεί την υγεία, την ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού μας και τη νοητική μας διαύγεια. 

Σε ποια κατάσταση είναι για το συμφέρον μας να βρισκόμαστε;

Εικόνα 6: η υπολειτουργία του νεοφλοιού σε κατάσταση 'συναισθηματικής πειρατείας (δεξιά) και η αυξημένη λειτουργία του υπό κατάσταση 'συνοχής' (αριστερά)

Πιστοποίηση αποτελεσμάτων μέσω συσκευών βιοανάδρασης

Στο HeartMath ανακαλύψαμε ότι την ίδια επιρροή στον εγκέφαλο έχουν τα αρνητικά ή τα θετικά συναισθήματα αντίστοιχα. 

Η έρευνα πιστοποιείται από τη χρήση των συσκευών βιοανάδρασης που αποτυπώνουν την πραγματική εσωτερική μας εικόνα (βλέπε εικόνα 2). 

Στην επόμενη εικόνα βλέπουμε πως η εφαρμογή μιας τεχνικής συναισθηματικής αυτορρύθμισης συγχρονίζει τη λειτουργία των συστημάτων του σώματός μας, εδώ της εφίδρωσης, της μεταβλητότητας καρδιακού ρυθμού και της πίεσης του αίματος. 

Εικόνα 7: η εφαρμογή μιας τεχνική συναισθηματικής αυτορρύθμισης επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία των συστημάτων του σώματός μας, εδώ της εφίδρωσης, της μεταβλητότητας καρδιακού ρυθμού και της πίεσης του αίματος

Τα αποτελέσματα της συνοχής στην υγεία και το ρυθμό φυσιολογικής φθοράς (γήρανσης) 

Μελέτες σε 11500 άτομα έδειξαν ότι μετά από 6-9 εβδομάδες χρήσης των ασκήσεων του συστήματος HeartMath υπήρξε σημαντική βελτίωση στην νοητική, συναισθηματική και σωματική κατάσταση των συμμετεχόντων. 

Συγκεκριμένα σημειώθηκε: 24% αύξηση στην ικανότητα συγκέντρωσης, 30% αύξηση στην ποιότητα του ύπνου, 38% αύξηση στο γενικό αίσθημα εσωτερικής ηρεμίας, 56% μείωση στα συναισθήματα κατάθλιψης, 48% μείωση του αισθήματος σωματικής κούρασης και 38% μείωση στο αίσθημα ανησυχίας. 

Η διακοπή των εκκρίσεων της ορμόνης του στρες κορτιζόλης που επιφέρει ο συγχρονισμός του Αυτόνομου Νευρικού μας Συστήματος με τις τεχνικές του HeartMath, διακόπτει τη φθορά των εσωτερικών συστημάτων μας. 

Παράλληλα, η έκκριση της δεϋδροεπιανδροστερόνης προστατεύει τα τελομερή των χρωμοσωμάτων μας επιβραδύνοντας έτσι με φυσικό τρόπο τη διαδικασία της κυτταρικής γήρανσης. 

Το τελομερές είναι το προστατευτικό τμήμα των χρωμοσωμάτων μας που διατηρεί το χρωμόσωμα σε καλή κατάσταση και σχετίζεται με την αναπαραγωγή των κυττάρων μας. 

Το ανοσοποιητικό σύστημα επίσης, ενδυναμώνεται και βελτιώνεται η ικανότητα άμυνας έναντι ιών και ασθενειών, κάτι που στην εποχή μας ίσως αποτελεί βασική αναγκαιότητα. 

Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε πως τα τελομερή των χρωμοσωμάτων μειώνονται με κάθε πολλαπλασιασμό των κυττάρων μέχρι τη διακοπή της διαδικασίας ανανέωσης ως αποτέλεσμα της διαδικασίας γήρανσης. 

Η DHEA που παράγεται με την εφαρμογή των τεχνικών του HeartMath, επιβραδύνει τη διαδικασία προστατεύοντας τα τελομερή από τη φθορά.

Εικόνα 8: τα τελομερή των χρωμοσωμάτων μειώνονται με κάθε πολλαπλασιασμό των κυττάρων μας μέχρι τη διακοπή της διαδικασίας ανανέωσης που επιφέρει τη φυσική γήρανση και το τέλος της αναπαραγωγής.

Εικόνα 9: το νεαρό και το ηλικιωμένο χρωμόσωμα έχουν διαφορετικό μήκος τελομερούς. Η DHEA προστατεύει τα τελομερή από τη φθορά και εκκρίνεται όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση συνοχής.

Η εκπαίδευση συναισθηματική αυτορρύθμισης 

Η εκπαίδευση συναισθηματικής αυτορρύθμισης της Ακαδημίας της Καδριάς μας διδάσκει να αποφεύγουμε τη συναισθηματική πειρατεία και να παραμένουμε διαυγείς και σε επαφή με τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας οτιδήποτε και αν μας φέρνει η ζωή. 

Με μία γκάμα απλών και αποτελεσματικών τεχνικών διδάσκουμε στο σώμα μας να αντιδρά πριν ο ερπετοειδής εγκέφαλος ενεργοποιήσει την αμυγδαλή και αποκόψει το νεοφλοιό από τη λειτουργία του. 

Το σώμα καταγράφει στη μνήμη του την επιθυμητή αντίδραση ανάκαμψης από την επίδραση του στρεσογόνας σκέψης και αντιδρά αντανακλαστικά με τρόπο που θα διατηρήσει την εσωτερική ισορροπία και θα αποσοβήσει την ενεργοποίηση της αμυγδαλής. 

Έτσι προλαμβάνουμε την αντίδραση του στρες πριν αυτή επηρεάσει στον εγκέφαλο απενεργοποιώντας την πλήρη λειτουργία του. 

Δεν αρκούν παραπάνω από 15 λεπτά την ημέρα εξάσκηση όπου διδάσκουμε στο σώμα μας ποια είναι η βέλτιστη εσωτερική μας κατάσταση. 

Η μέθοδος  HeartWorks της Ακαδημίας της Καρδιάς μας διδάσκει πώς να προετοιμαζόμαστε, να ανακάμπτουμε και να διατηρούμε την εσωτερική μας σωματική και ψυχοσυναισθηματική κατάσταση σε κατάσταση 'συνοχής', σε μια κατάσταση που όλα τα συστήματα του σώματος μας λειτουργούν αρμονικά έτσι ώστε αυτό να αποτυπώνεται στο γράφημα του δείκτη Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού. 

Πρόκειται δηλαδή για ένα ολοκληρωμένο σύστημα συναισθηματικής αυτορρύθμισης του οποίου το αποτέλεσμα μπορούμε επιστημονικά και τεκμηριωμένα να ελέγξουμε μέσω των συσκευών βιοανάδρασης αλλά και να βιώσουμε τα αποτελέσματά του στην καθημερινότητά μας σχεδόν άμεσα μετά από μία ή δύο εβδομάδες εξάσκησης. 

Με 10-15 λεπτά την ημέρα μπορούμε να δημιουργήσουμε να αντανακλαστικά εκείνα που θα αντιδρούν αυτόματα στα στρεσογόνα γεγονότα της καθημερινότητας, τη στιγμή που αυτά συμβαίνουν, έτσι ώστε να μεταβάλλουμε την εσωτερική μας κατάσταση από κατάσταση μη συνοχής και σύγχυσης σε κατάσταση συνοχής, εστιασμένης εσωτερικής ηρεμίας και βέλτιστης ανταπόκρισης στις απαιτήσεις της ζωής. 

Μια δεξιότητα που γίνεται όλο και περισσότερο απαραίτητη σε ένα κόσμο με γρήγορες και ουσιαστικές αλλαγές και ένα τεράστιο όγκο πληροφορίας που μας κατακλύζει με μεγάλες ταχύτητες. 

Το βασικό κριτήριο της ικανότητας επιβίωσης τις επόμενες δεκαετίες εκτιμάται ότι θα είναι η ικανότητα συναισθηματικής μας αυτορρύθμισης και το HeartMath έχει καταφέρει σημαντικά επιτεύγματα σε αυτό τον τομέα, προσιτά και εύχρηστα για όλους του ανθρώπους. 

Η συσκευή βιοανάδρασης του HeartMath  

Η συσκευή βιοανάδρασης του HeartMath λειτουργεί μέσω ενός αισθητήρα που εφαρμόζεται στο λοβό του αυτιού και μιας εφαρμογής που εγκαθιστούμε δωρεάν στο κινητό μας τηλέφωνο ή το τάμπλετ μας. 

Η χρήση της συσκευής κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, προσφέρει μια σαφή εικόνα της πραγματικής εσωτερικής μας κατάστασης σε πραγματικό χρόνο. 

Αναλύοντας το ρυθμό του καρδιακού μας παλμού, μας ενημερώνει αν η συγκεκριμένη φυσιολογία μας και συναισθηματική τοποθέτηση (σκέψη, οραματισμός, συναίσθημα, διάθεση) δημιουργεί αρμονικό ή δυσαρμονικό ρυθμό καρδιακής μεταβλητότητας.

Εικόνα 10:η συσκευή βιοανάδρασης του HeartMath αποτελείται από έναν αισθητήρα Bluetooth που επικοινωνεί με το κινητό μας τηλέφωνο ή το τάμπλετ και εφαρμόζεται στο λοβό του αυτιού.

Έτσι, η συσκευή μας διδάσκει ποια είναι η εσωτερική κατάσταση εκείνη που δημιουργεί πραγματικά τη βέλτιστη και πιο αρμονική λειτουργία των συστημάτων μας. 

Με τον τρόπο αυτό μαθαίνουμε να ερχόμαστε στη βέλτιστη δυνατή εκδοχή μας, διδάσκοντας το σώμα μας να προετοιμάζεται, να επανέρχεται και να διατηρεί την ανθεκτικότητά του για όλο κα μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, μέχρι που μεταβάλλεται η φυσιολογική μας κατάσταση από τη συνηθισμένη κατάσταση πίεσης χαμηλής συνοχής σε μια όλο και πιο μόνιμη κατάσταση αυξημένης ανθεκτικότητας, υγείας , βελτιωμένης διάθεσης και ανοσοποιητικού συστήματος που μας στηρίζει καλύτερα σε όλες τις καθημερινές δραστηριότητες μας.

Εικόνα 12: η μεταφορά μας από κατάσταση χαμηλής συνοχής σε κατάσταση υψηλής συνοχής γίνεται αυτόματα με την εφαρμογή των ασκήσεων τη στιγμή που αυτό χρειάζεται.

Επίλογος & εφαρμογές 

Το Ινστιτούτο HeartMath δημιουργήθηκε πριν 30 χρόνια στην Καλιφόρνια με σκοπό τη μελέτη της επίδρασης της καρδιάς και των συναισθημάτων στην αντιμετώπιση του στρες. Οι επιστημονικές μελέτες που προέκυψαν από την πολυετή μελέτη απέδειξαν ότι η καρδιά στέλνει μια σημαντική ποσότητα μηνυμάτων στον εγκέφαλο βάσει των οποίων ρυθμίζονται οι λειτουργίες του Αυτόνομου Νευρικού μας Συστήματος, του Ορμονικού αλλά και η λειτουργία του εγκεφάλου. 

Έτσι επηρεάζεται τόσο η κατάσταση του σώματος (φυσιολογία) όσο και ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε, επικοινωνούμε, αποδίδουμε και αντιδρούμε στα γεγονότα. Έτσι, το Ινστιτούτο HeartMath ανέπτυξε μια σειρά τεχνικών συναισθηματικής αυτορρύθμισης, απλές στη χρήση και πολύ αποτελεσματικές με σκοπό να δημιουργήσουμε ατομική, κοινωνική και παγκόσμια συνοχή, μια κοινωνία βασισμένη σε σχέσεις καρδιάς, αγάπης, αποδοχής και καλής θέλησης. 

Οι έρευνες των αποτελεσμάτων της εφαρμογής του συστήματος HeartMath έδειξαν σημαντικά αποτελέσματα όπως: 

Αύξηση: 

• αντοχών, ενεργητικότητας, ολικής ευεξίας και αποδοτικότητας 

• νοητικής διαύγειας στη λήψη αποφάσεων, στην επίλυση προβλημάτων καθώς και στο σχεδιασμό στρατηγικών και πλάνων 

• επίγνωσης και ενσυναίσθησης στις ανθρώπινες σχέσεις 

• ικανότητας διατήρησης ή/και επαναφοράς της ψυχραιμίας υπό συνθήκες πίεσης 

• ικανότητας αποτελεσματικής επικοινωνίας 

• ποιότητας συνεργασίας κάθε μορφής Ελάττωση: Ανησυχίας, αίσθησης πίεσης και στρες 

• Αϋπνίας και κόπωσης 

• Νοητικού, φυσικού και συναισθηματικού άγχους 

• Δυσκολίας στην προσαρμοστικότητα και της επιζήμιας συμπεριφοράς που πολλές φορές υιοθετούμε λόγω της συναισθηματικής πειρατείας Βελτίωση ανοσοποιητικού και επιβράδυνση φυσικής φθοράς: 

Όλο και περισσότερες έρευνες υποδεικνύουν τη συμβολή του συστήματος τόσο στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού όσο και στην επιβράδυνση της διαδικασίας φυσικής γήρανσης των κυττάρων μας. 

Ασκήσεις και συσκευή βιοανάδρασης  

Οι ασκήσεις της μεθόδου μας απαιτούν την ασχολία μας για 5-10 λεπτά δύο φορές την ημέρα και διευκολύνονται με τη χρήση της συσκευής βιoανάδρασης. 

Η συσκευή βιοανάδρασης είναι προϊόν που αναπτύχθηκε στο Ινστιτούτο HeartMath και μας προσφέρει μια εικόνα σε πραγματικό χρόνο της εσωτερικής μας κατάστασης και συγκεκριμένα του δείκτη Μεταβλητότητας Καρδιακού Ρυθμού (HRV). 

Έτσι βλέπουμε και διδάσκουμε το σώμα μας ποια εσωτερική κατάσταση είναι εκείνη που αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. 

Το σώμα αποθηκεύει τη μνήμη και αναπαράγει αυτόματα τις ασκήσεις όταν βρεθεί σε στρεσογόνα επίδραση, πριν ακόμη η πληροφορία φτάσει στην αμυγδαλή και ενεργοποιηθούν οι αντιδράσεις του άγχους. 

Με αυτό τον τρόπο αποφεύγουμε τη 'συναισθηματική πειρατεία' και διατηρούμε το σύστημά μας σε βέλτιστη κατάσταση.

Εικόνα 13: η συσκευή βιοανάδρασης λειτουργεί όπως ο καθρέφτης στη σχολή χορού.

Πεδία εφαρμογής 

Τα πεδία στα οποία το σύστημα συναισθηματικής αυτορρύθμισης και ανθεκτικότητας έχει βρει επιτυχημένη εφαρμογή μέχρι σήμερα είναι πάρα πολλά και η λίστα μεγαλώνει συνεχώς. 

Ενδεικτικά: 

> Στο χώρο των πωλήσεων 

> Για περιπτώσεις επαγγελματικής ανάπτυξης και ανέλιξης ή διαχείριση αλλαγής καριέρας 

> Για βελτίωση παρουσιάσεων παντός αντικειμένου 

> Για επαγγελματικές συνεντεύξεις 

> Project management και θέματα ηγεσίας 

> Στη διαχείριση θεμάτων μητρότητας και εργασίας 

> Σε θέματα γονεικότητας 

> Στη διαχείριση θεμάτων εφηβείας 

> Στη διαχείριση μελέτης και άγχους εξετάσεων 

> Για αύξηση επιδόσεων στα σπορ, στο σχολείο και στις εξετάσεις 

> Για βελτίωση διαπροσωπικών ή επαγγελματικών σχέσεων 

> Στη διδασκαλία μαθημάτων οδήγησης 

> Δημιουργικότητα & καινοτομία 

> Μουσική και σύνθεση 

> Ενίσχυση coaching υπηρεσιών 

> Ενίσχυση δάσκαλων και καθηγητών 

> Για περιπτώσεις εξάρτησης από ουσίες και αλκοόλ 

> Στη διαχείριση διαζυγίου > Στη διαχείριση πένθους 

> Για προβλήματα συμπεριφοράς και διαχείρισης θυμού 

> Θέματα κατάθλιψης και νευρικότητας 

> Μεταγεννητική κατάθλιψη 

> Μετατραυματικό στρες (PTSD)

Το HeartMath στο δυτικό κόσμο 

Με έρευνα και εφαρμογές 30 ετών, οι τεχνικές και η μέθοδός μας έχουν υιοθετηθεί ευρέως από οργανισμούς στο εξωτερικό, όπως η NASA, οι πολυεθνικές εταιρείες Shell και Cisco, τα Νοσοκομεία Stanford και Bart's, τo Εθνικό Σύστημα Υγειας (NHS) και ποδοσφαιρικές ομάδες της Premier League στη Μεγάλη Βρετανία κι άλλους οργανισμούς σε όλο τον κόσμο. 

Το περιοδικό Wall Street Journal έχει γράψει: "(το HeartMath είναι)… η νέα κατάκτηση στο χώρο της αντιμετώπισης του στρες." 

Στην Ολλανδία το σύστημα διδάσκεται στις αστυνομικές δυνάμεις και την πυροσβεστική καθώς και σε επαγγελματικές ομάδες υψηλών απαιτήσεων εστίασης και αποδοτικότητας όπως οι πιλότοι αεροσκαφών. 

Το HeartMath στην Ελλάδα 

Στην Ελλάδα το Σύστημα HeartMath υποστηρίζεται από τους πιστοποιημένους coaches και trainers που αυξάνονται συνεχώς ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο ποιοτικά την αποδοτικότητα την προσφοράς τους στο κοινωνικό σύνολο. 

Η Ακαδημία της Καρδιάς – HeartWorks προσφέρει προγράμματα συναισθηματικής αυτορρύθμισης βασισμένα στο σύστημα HeartMath, αναπτύσσει διαδίδει και υποστηρίζει τη διάχυση μεθόδων και εφαρμογών, που αποδεδειγμένα και επιστημονικά τεκμηριωμένα, ενισχύουν την ατομική, κοινωνική και παγκόσμια συνοχή. Παράλληλα εκπαιδεύουμε επαγγελματίες ώστε να εντάξουν την μέθοδο μας και τη χρήση των συσκευών βιοανάδρασης στην εργασία τους ώστε να ενισχύσουν τις μεθόδους που ήδη εφαρμόζουν με ένα πιστοποιημένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο σύστημα με αποδεδειγμένη απόδοση και αποτελέσματα.

Η δραστηριότητά της Ακαδημίας της Καρδιάς εκτείνεται από την έρευνα, αξιολόγηση και διάδοση των συστημάτων αυτών μέχρι την εκπαίδευση ατόμων και ομάδων. 

Εκπαίδευση επαγγελματιών  

Εκτός από τη στήριξη μεμονωμένων ατόμων και ομάδων, ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης προσφέρονται σε επαγγελματίες που σχετίζονται με τους χώρους της ψυχικής υγείας, της εκπαίδευσης και της επιχειρηματικότητας καθώς με την εργασία τους συμβάλουν στο όραμα της επίτευξης της κοινωνικής συνοχής, με λιγότερο άγχος, περισσότερη καρδιά για μια κοινωνία που προσφέρει συλλογική ανάπτυξη αλληλεγγύη και υποστήριξη σε κάθε επίπεδο. 

Η Ακαδημία της Καρδιάς οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια και Ομάδες κάθε 4 μήνες.

λάβε ενημέρωση για νέα άρθρα μας: